Tuyến yên có tác động như thế nào đến chiều cao?
Là cơ quan kiểm soát nội tiết tố, tuyến yên đóng vai trò hỗ trợ cơ thể tăng trưởng về mặt thể chất. Vì sao tuyến yên được xem là bộ phận quan trọng quyết định chiều cao của mỗi người? Tuyến yên tác động đến khả năng phát triển chiều cao như thế nào? Mời bạn tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Quá trình tăng chiều cao ở mỗi người chịu nhiều tác động từ các yếu tố bên trong lẫn ngoài cơ thể. Trong đó, hoạt động của tuyến yên ảnh hưởng khá lớn đến một số cơ quan quan trọng như cơ xương khớp, từ đó quyết định khả năng phát triển chiều cao của mỗi người. Hãy cùng tìm hiểu chi tiết về tuyến yên và vai trò đối với chiều cao qua bài viết sau đây của Ketnoiyeuthuong nhé
Tuyến yên là gì?

Cấu tạo tuyến yên
Tuyến yên là nơi sản xuất các loại nội tiết tố (hormone), nằm ở sàn não, có kích thước nhỏ khoảng bằng hạt đậu. Vị trí tuyến yên gần với vùng dưới đồi, được bảo vệ bởi một loại cấu trúc xương. Đây là bộ phận kiểm soát nhiều hoạt động quan trọng của cơ thể bằng cách sản sinh hormone vào máu và vận chuyển đến cơ quan cần thiết.
Cấu tạo tuyến yên có hai phần chính: Thùy trước và thùy sau, mỗi phần chịu trách nhiệm giải phóng những hormone riêng, nuôi dưỡng các cơ quan khác nhau trong cơ thể. Tuyến yên còn có tên gọi khác là tuyến nội tiết trung ương bởi chức năng điều phối hoạt động của hầu hết các loại nội tiết tố.
Hoạt động của tuyến yên
Vùng dưới đồi ở não có chức năng kiểm tra nồng độ hormone thông qua cơ chế đặc biệt. Khi một loại hormone nào đó giảm quá mức độ quy định, vùng dưới đồi sẽ kích thích tuyến yên giải phóng hormone đó.
Ngoài ra, một số hormone ở tuyến yên có thể kích thích tuyến nội tiết đích sản xuất hormone riêng của chúng.
Thùy trước của tuyến yên có phạm vi hoạt động khá rộng, từ hoạt động tăng trưởng đến cả sinh sản. Do đó, phần thùy trước sản xuất ít nhất 7 loại hormone:
- Adrenocorticotropic hormone (tuyến thượng thận)
- Melanocyte – stimulating hormone (não)
- Prolactin (tuyến vú)
- Follicle-stimulating hormone (bộ phận sinh dục)
- Luteinising hormone (bộ phận sinh dục)
- Growth hormone (các tế bào tham gia vào quá trình tăng trưởng chiều cao)
- Thyroid-stimulating hormone (tuyến giáp)
Phần thùy sau chỉ sản sinh 2 loại hormone:
- Oxytocin (tuyến vú, tử cung)
- Hormone chống bài niệu (thận)
Những hormone này được giải phóng vào máu, nhanh chóng vận chuyển đến các bộ phận liên quan.

Tác động của tuyến yên đến quá trình tăng chiều cao
Thùy trước của tuyến yên giải phóng hormone tăng trưởng – loại hormone tác động đến khả năng phát triển chiều cao của mỗi người. Hormone tăng trưởng kích thích mô sụn phát triển, từ đó các lớp sụn khớp hình thành nhiều, kéo theo tăng chiều cao. Ngoài ra, loại hormone này còn duy trì sự cân bằng ở cơ, xương và khớp, tạo tiền đề tốt nhất để tăng trưởng chiều cao.
Trong quá trình chuyển hóa protein từ thức ăn, hormone tăng trưởng tương tác với somatomedin, đồng thời kết hợp cùng sulfate vào sụn để kích thích xương khớp phát triển. Tuyến yên sản sinh hormone tăng trưởng xuyên suốt ngày, nhiều nhất khi cơ thể đạt trạng thái sâu giấc.
“Khi tuyến yên hoạt động bình thường, nó sẽ tiết ra rất nhiều hormone tăng trưởng, đặc biệt là trong khi ngủ (từ 10:00 đến 1:00 sáng). Hormon tăng trưởng ảnh hưởng đến hầu hết các mô của cơ thể, làm tăng số lượng và kích thước của các tế bào” – Theo Sachainchi.vn chia sẻ
Tuyến yên hoạt động kém gây ra vấn đề gì?
Khiếm khuyết tuyến yên là gì?
Khiếm khuyết tuyến yên (hay suy tuyến yên) là hiện tượng giảm hormone tuyến yên do tuyến yên hoạt động kém dẫn tới lượng hormone sản sinh không đủ. Hiện tượng rối loạn này ở tuyến yên có thể diễn ra từ từ hoặc đột ngột, tùy vào tình trạng cơ thể. Khiếm khuyết tuyến yên ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất, các hoạt động quan trọng trong cơ thể cũng khó diễn ra thuận lợi do thiếu lượng hormone cần thiết.
Triệu chứng khi tuyến yên hoạt động kém
Biểu hiện của cơ thể khi tuyến yên hoạt động kém có thể rõ ràng ngay từ giai đoạn đầu như chóng mặt, cứng cổ, buồn nôn, phản ứng với ánh sáng… Một số triệu chứng khác còn tùy vào loại hormone bị thiếu hoặc cơ quan bị ảnh hưởng, ví dụ ở tuyến giáp sẽ có biểu hiện mệt mỏi, tăng cân, đầy hơi… Suy yếu tuyến yên còn là một trong những nguyên nhân khiến trẻ thấp lùn.

Nguyên nhân của khiếm khuyết tuyến yên
- Chấn thương sọ não, chấn thương tuyến yên hoặc các cơ quan lân cận.
- Thoái hóa mạch vành, tiểu đường gây nhồi máu trong tuyến yên.
- Nghẽn mạch máu, phồng động mạch, viêm mạch… ở tuyến yên.
- Mắc các bệnh viêm nhiễm ở vùng não, các bệnh nấm, lao, giang mai…
Tác hại của khiếm khuyết tuyến yên
Tuyến yên là nơi điều phối và hỗ trợ hoạt động của rất nhiều cơ quan quan trọng. Do đó, khiếm khuyết tuyến yên là tác nhân của rất nhiều bệnh nguy hiểm, là cơ sở hình thành thể trạng cơ thể. Đặc biệt với trẻ và thanh thiếu niên đang trong độ tuổi phát triển, tuyến yên hoạt động không hiệu quả dẫn tới thiếu hụt hormone tăng trưởng.
Suy yếu tuyến yên gây ra sự giảm sút của mật độ xương, khối lượng cơ… ảnh hưởng không tốt đến quá trình phát triển chiều cao. Đồng thời, các mô sụn cũng dễ thoái hóa sớm, kéo theo sức khỏe xương khớp không đảm bảo. Thiếu hụt hormone cũng là nguyên nhân khiến trao đổi chất chậm, hiệu quả không cao, cơ thể khó có sự phát triển toàn diện.
Điều trị khiếm khuyết tuyến yên như thế nào?
Để xác nhận tuyến yên đang hoạt động không hiệu quả, bạn có thể tiến hành một số loại xét nghiệm tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế. Việc điều trị tình trạng suy yếu tuyến yên phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra, tiền sử bệnh lý của mỗi người.
Nếu nguyên nhân dẫn đến sự suy yếu là do chấn thương, khối u… thì cần có phương pháp phẫu thuật, điều trị chuyên môn. Nếu tuyến yên hoạt động kém do bẩm sinh thì bạn cần có giải pháp thúc đẩy hoạt động bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt, bổ sung hormone qua các biện pháp bên ngoài…

Kích thích tuyến yên sản sinh hormone tăng trưởng
Duy trì cân nặng hợp lý
Cân nặng ảnh hưởng đến việc sản sinh hormone tăng trưởng của tuyến yên như sau:
Những người có mỡ thừa nhiều gấp 3 lần bình thường có lượng hormone tăng trưởng chỉ bằng ½ người bình thường.
Lượng mỡ thừa ngăn cản tuyến yên sản sinh hormone tăng trưởng. Người có mỡ thừa nhiều luôn giải phóng hormone tăng trưởng thấp hơn hẳn người bình thường trong vòng 24 giờ.
Do đó, nếu muốn đảm bảo tuyến yên sản xuất hormone tăng trưởng đáp ứng đúng nhu cầu cơ thể, bạn cần giảm lượng mỡ thừa hiện tại và duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
Chế độ dinh dưỡng lành mạnh
Thực phẩm mà cơ thể tiêu thụ hằng ngày có khả năng tác động đến tuyến yên cũng như giải phóng hormone tăng trưởng. Việc xây dựng một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh là cơ sở để tuyến yên hoạt động hiệu quả, cơ thể nhận được dưỡng chất cần thiết để phát triển. Hãy nhanh chóng lên thực đơn đầy đủ các nhóm chất: Tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Ngủ nghỉ đúng giờ
Tuyến yên tiết hormone tăng trưởng nhiều gấp 5 – 7 lần vào ban đêm, đặc biệt khi cơ thể đạt trạng thái sâu giấc. Đó là lý do bác sĩ luôn khuyên những ai đang trong độ tuổi phát triển đi ngủ trước 22 giờ và ngủ 8 tiếng/ngày để đạt kết quả tăng trưởng tối đa. Ngoài ra, bạn cũng cần tập thói quen sinh hoạt lành mạnh như không sử dụng máy tính, điện thoại di động hoặc để tâm lý căng thẳng trước khi ngủ.

Tập luyện thường xuyên
Cường độ tập luyện càng cao, lượng hormone tăng trưởng tiết ra càng nhiều. Tuy nhiên, tùy vào thể trạng mà bạn có sự lựa chọn thời gian và hình thức tập luyện phù hợp. Sau khi vận động, tuyến yên tiến hành giải phóng hormone tăng trưởng, đồng thời trao đổi chất trong cơ thể diễn ra thuận lợi. Thói quen vận động là điều kiện phát triển xương khớp toàn diện, tăng cường hoạt động ở tuyến yên.