Cách tính chỉ số BMI và điều chỉnh cân nặng cơ thể
Làm cách nào để bạn biết được cơ thể đang ở mức cân đối, hay vóc dáng mình đang quá gầy hoặc hơi thừa cân? Nắm được thông tin này sẽ giúp chúng ta biết được tình trạng sức khỏe hiện tại của mình, từ đó có phương án chăm sóc bản thân phù hợp. Cùng Kết nối yêu thương tìm hiểu cách tính chỉ số BMI và điều chỉnh cân nặng cơ thể theo góc nhìn của các chuyên gia dinh dưỡng nhé.
Công thức tính chỉ số BMI
Sau quá trình nghiên cứu, các chuyên gia dinh dưỡng đã tìm ra cách tính chỉ số đo lường và đánh giá được tình trạng cân nặng và chiều cao của một người. Để dựa vào đó chúng ta dễ dàng kiểm soát và chăm sóc sức khỏe thể chất của mình.
Body Mass Index (BMI) là chỉ số khối của cơ thể, là một công cụ tầm soát thích hợp cho người trưởng thành thông qua số đo chiều cao và cân nặng. Dựa vào đó mọi người sẽ biết được mức độ phát triển của cơ thể và đưa ra giải pháp thay đổi hoặc duy trì.
BMI chưa thể đo lường chính xác thể tích mỡ trong cơ thể nhưng các nhà khoa học đã chứng minh BMI tỷ lệ thuận với lượng mỡ có trong cơ thể, nếu chỉ số này càng cao vượt ngưỡng hạn mức cho phép đồng nghĩa việc bạn đang thừa cân.
Đây là phương pháp không tốn kém chi phí và mỗi người có thể tự tính được bằng công thức theo đơn vị kilograms và mét dưới đây.
Bảng phân loại mức độ theo chỉ số BMI
Chỉ số BMI cho thấy bạn đang sở hữu vóc dáng và sức khỏe lý tưởng trong khoảng từ 18,5 đến 24,9, dù bạn cao hay cân nặng bao nhiêu thì cũng biết được các chỉ số còn lại thông qua thông số này.
Xem thêm: bảng chiều cao cân nặng chuẩn cho mọi lứa tuổi
Bảng phân loại mức độ theo chỉ số BMI là cơ sở để đánh giá và so sánh được tình trạng dinh dưỡng của từng người, đồng thời đóng vai trò là tiêu chuẩn để người trưởng thành có thể điều chỉnh mức độ cân bằng dinh dưỡng của cơ thể dựa trên 2 yếu tố cân nặng và chiều cao.
Từ cơ sở này, các bạn đang gặp tình trạng thiếu ký thừa cân có thể chủ động điều chỉnh để nâng cao sức khỏe phục vụ tốt cho các hoạt động thể chất và tinh thần trong cuộc sống.
Ví dụ: Bạn cao 1m68 nặng 86 ký thì chỉ số BMI của bạn = 86: (1,68 x 1,68) = 30,47. Con số vượt ngưỡng hạn mức cho phép cho thấy bạn đang bị thừa cân quá nhiều so với chiều cao là 1m68. Bạn hãy tự tính chỉ số BMI của mình xem có đang ở mức “an toàn” hay không?
Chỉ số BMI cho người lớn
Dựa vào bảng chỉ số BMI của người trưởng thành, các bạn có thể chủ động tính ra được thông số của bản thân, đối chiếu và nhận định cơ thể của bạn đang ở mức độ nào để có phương pháp điều chỉnh nhé.
- BMI nhỏ hơn 18,5: Thấp còi hoặc nhẹ cân (suy dinh dưỡng theo các cấp độ)
- BMI từ 18,5 đến 24,9: Sức khỏe và vóc dáng đạt mức tiêu chuẩn
- BMI từ 25-29,9: Thừa cân
- BMI 30 – 40: Béo phì
- BMI trên 40: Béo phì đáng báo động
Vì khả năng tiêu hao năng lượng ở người trưởng thành không nhiều như trẻ em nên rất dễ tích lũy mỡ thừa dẫn đến những tình trạng béo phì. Trong bảng chỉ số BMI 3 hạn mức cuối rất nhiều bạn gặp phải. Các bạn nên chú trọng một chế độ ăn uống khoa học và tăng cường vận động để có một thân hình cân đối và sức khỏe tốt. Khi các bạn nghi ngờ mình đang ở tình trạng béo phì đáng báo động thì cần tư vấn ngay với chuyên gia dinh dưỡng nhé.
Chỉ số BMI cho trẻ em và thanh thiếu niên
Xã hội phát triển các bậc phụ huynh càng muốn con trẻ phát triển đầy đủ thậm chí là dư thừa về mặt thể chất. Dung nạp nhiều thức ăn nhưng không kết hợp vận động đều đặn đã khiến chỉ số trẻ em béo phì ngày một tăng cao, đặc biệt là ở các thành phố lớn. Béo phì là một bệnh lý cần được can thiệp và chữa trị sớm nếu không sẽ dẫn đến các hệ lụy mắc các bệnh của người lớn ở trẻ em như: Tiểu đường, thoái hóa khớp, mỡ trong máu, gan nhiễm mỡ…
Và ngược lại, ở các vùng nông thôn chưa được phổ cập nhiều về các kiến thức dinh dưỡng cần thiết, đồng thời cha mẹ thiếu điều kiện nuôi con đúng cách dẫn đến trẻ em có xu hướng suy dinh dưỡng. Vậy thì làm cách nào để phát hiện và đánh giá con em chúng ta đang ở trong tình trạng nào?
Cách tính chỉ số BMI tương tự như công thức chuẩn là số cân nặng chia cho 2 lần chiều cao. Tuy nhiên các hạn mức về chỉ số để đánh giá tình trạng sức khỏe ở trẻ em khác so với người lớn. Chỉ số BMI thể hiện sự khác nhau của sức khỏe thể chất giữa các trẻ cùng tuổi và cùng giới tính. Ở trẻ em và thanh thiếu niên chỉ số BMI được quy đổi ra %, cùng tham khảo biểu đồ dưới đây.
Tình trạng sức khỏe dựa trên chỉ số phần trăm BMI được thể hiện và đánh giá dưới bảng sau, được khuyến nghị bởi các chuyên gia dinh dưỡng.
| Tình trạng | Khoảng phần trăm của BMI |
| Thiếu cân | < 5% |
| Bình thường hoặc khỏe mạnh | Từ 5% tới 85% |
| Thừa cân ( Nguy cơ béo phì) | Từ 85% tới 95% |
| Béo phì | >95% |
Cách kiểm tra tỷ lệ giữa eo và mông
Tỷ lệ vòng eo/mông
Theo tổ chức Y Tế Thế Giới tỷ lệ giữa eo và mông được gọi là WHR, tỷ lệ này quyết định dáng người chuẩn của cả nam và nữ.
Cách tính chỉ số WHR:
Vòng eo
WHR = ————–
Vòng mông
Vòng eo: tâm điểm giữa khoảng cách từ xương sườn cuối cùng đến xương chậu.
Vòng mông: số đo vòng quanh điểm nhô nhiều nhất ở mông.
Thân hình quả táo, quả lê
Nếu số WHR nhỏ hơn 1 thì vóc dáng của bạn có hình trái lê, đồng nghĩa với việc vòng eo nhỏ và hông nở. Vóc dáng quả lê thường tích mỡ ở các khu vực thân dưới như: bụng dưới, đùi, bẹn, bắp chân… Vóc dàng này thường thấy ở chị em phụ nữ và tình trạng mỡ thừa ở vùng thân dưới này cũng ít gây ra các bệnh lý nguy hiểm chỉ ảnh hưởng đôi chút về mặt thẩm mỹ nếu như mỡ thừa quá nhiều.
Nếu số WHR lớn hơn 1, thân hình của bạn là dáng quả táo, tức là vòng 2 lớn hơn vòng 3. Những vóc dáng này thường gặp tình trạng béo bụng và tích mỡ nội tạng rất dễ mắc các bệnh tiềm ẩn như: tiểu đường, gan, thận, sỏi mật…. Vóc dáng này thường thấy ở nam giới.
| Nam | Nữ | Nguy cơ mắc bệnh béo phì |
| < 0.95 | < 0.8 | Thấp |
| 0.96 – 1 | 0.81 – 0.85 | Trung Bình |
| > 1 | > 0.85 | Cao |
Chỉ số BMI lý tưởng của người lớn và từ 18,50 – 24,9 và ở trẻ em từ 5% tới 85% vậy nên làm gì khi chỉ số này biến động?
Chỉ số BMI quá cao thì phải làm sao?
Trẻ em khi BMI dưới 5% cho thấy đang gặp tình trạng thiếu cân, còi cọc. Cơ thể không được cung cấp đủ các dưỡng chất để phát triển trẻ em dễ mắc các bệnh như: Còi xương, loãng xương, suy giảm hệ miễn dịch, suy dinh dưỡng nặng ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình hình thành và phát triển sắc vóc.
Phụ huynh cần thay đổi bữa ăn đầy đủ các dưỡng chất, bổ sung nhiều các thực phẩm bé yêu thích để kích thích quá trình nạp năng lượng. Nên áp dụng thực đơn 3 bữa chính 2 bữa phụ để kích thích sự giãn nở của bao tử giúp bé ăn nhiều hơn tăng số cân nặng.
Ngoài ra nên bổ sung rau xanh giúp cung cấp chất xơ hòa tan tốt cho cơ thể và một số vitamin và khoáng chất quan trọng như: Vitamin A, Sắt, Kẽm, Magie… Nếu các bé từ chối ăn rau, bố mẹ nên thử cách ép nước. Bổ sung thêm sữa hoặc các sản phẩm hỗ trợ kích thích ăn ngon để giúp bé tăng cân nhé.
Khi BMI trên 95% thì nguy cơ trẻ béo phì là rất cao. Việc mỡ tích tụ nhiều trong cơ thể dẫn đến cân nặng mất kiểm soát ảnh hưởng trực tiếp với sự phát triển cao lớn của xương đồng thời làm tăng các nguy cơ mắc nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Phụ huynh nên cho các bé ăn nhiều rau xanh cung cấp nhiều xơ phục vụ tốt cho hệ tiêu hóa và bài tiết, thải độc cơ thể và giảm mỡ. Không nên cho các bé ăn thức ăn nhanh và uống nhiều nước có gas đây là nguyên nhân chính gây béo phì.
Ngoài ra, nên cho con vận động để tiêu hao lượng mỡ thừa trong cơ thể và nâng cao thể lực. Đừng ép các bé học một môn thể thao nào đó mà hãy để bé tự chọn các bài tập mà bé yêu thích, từ đó bé sẽ kiên trì và có hứng thú tập luyện.
Chỉ số BMI quá thấp thì phải làm sao?
Đối với người lớn BMI nhỏ hơn mức tối thiểu 18,5 có nghĩa bạn đang chán ăn và dẫn đến cân nặng thiếu hụt. Nên tập yoga để giúp tinh thần thoải mái và bài tiết các độc tố cũng như áp lực ra bên ngoài. Bạn nên xem lại thời gian biểu và thói quen sinh hoạt kém lành mạnh và bắt đầu khoa học từ ngay bây giờ nhé.
Nên ăn đúng và đủ bữa, bổ sung nhiều rau xanh tốt cho việc hấp thụ và bài tiết. Bổ sung thêm các TPBV sức khỏe để tăng hàm lượng vitamin và khoáng chất cho cơ thể. Ngoài ra, uống nhiều nước và ngủ sớm cũng là một cách hiệu quả đó.
BMI của người trưởng thành lớn hơn mức 25 thì bạn cần điều chỉnh cân nặng ngay để tránh những căn bệnh tiềm ẩn nhé. Nên duy trì vận động để có thân hình săn chắc và đạt chuẩn, ngoài ra thì bữa ăn hằng ngày quyết định cân nặng của bạn, vì thế hãy chọn cho mình 1 chế độ ăn khoa học phù hợp với bản thân. Cần tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng nếu bạn muốn giảm cân cấp tốc nhé.
Tóm lại, chúng ta nên tìm hiểu và biết được cách tính chỉ số BMI và điều chỉnh cân nặng cơ thể vì đây là phương pháp không mất bất kỳ khoản phí nào mà bạn còn có thể theo dõi và kiểm soát cân nặng và chiều cao cho bản thân và người thân của mình, từ đó khắc phục và nâng cao tình trạng sức khỏe. Kết nối yêu thương hy vọng những thông tin vừa rồi là bổ ích cho bạn nhé.
